Fundamenta Gramatiko en Esperanta traduko
A) ALFABETO 字母
A a, ア |
B b, ボ |
C c, ツォ |
Ĉ ĉ, チョ |
D d, ド |
E e, エ |
F f, フォ |
G g, ゴ |
Ĝ ĝ, ヂョ |
H h, ホ |
Ĥ ĥ, ッホ |
I i, イ |
J j, ヨ |
Ĵ ĵ, ジョ |
K k, コ |
L l, ロ |
M m, モ |
N n, ノ |
O o, オ |
P p, ポ |
R r, ロ |
S s, ソ |
Ŝ ŝ, ショ |
T t, ト |
U u, ウ |
Ŭ ŭ ウォ (uzata en diftongoj), (二重母音として使われる) |
V v, ヴォ |
Z z. ゾ |
Rimarko 1: La litero ŭ estas uzata nur post vokaloj.
註1 : ŭ は母音の後にのみ使われる。
Rimarko 2: Presejoj, kiuj ne posedas la literojn ĉ, ĝ, ĥ, ĵ, ŝ, ŭ, povas anstataŭ ili uzi ch, gh, hh, jh, sh, u.
註2 : ĉ, ĝ, ĥ, ĵ, ŝ, ŭ の活字を持たない印刷所はそれらに代えて ch, gh, hh, jh, sh, u を使うことができる。
B) PARTOJ DE PAROLO 品詞
Artikolo nedifinita ne ekzistas; ekzistas nur artikolo difinita, la, egala por ĉiuj genroj, kazoj kaj nombroj. Rimarko. La uzado de la artikolo estas tia sama, kiel en la Germana, Franca kaj aliaj lingvoj. La personoj, por kiuj la uzado de la artikolo prezentas malfacilaĵon, povas tute ĝin ne uzi.
不定冠詞は存在しない。定冠詞 la があるのみで、どの性,格および数においても同じである。 註.冠詞の用法はドイツ語やフランス語その他の言語と同様である。冠詞の使用が困難な人は一切用いなくても構わない。
Substantivoj estas formataj per aldono de o al la radiko. Por la formado de la pluralo oni aldonas la finiĝon j al la singularo. Kazoj ekzistas nur du: nominativo kaj akuzativo. La radiko kun aldonita o estas la nominativo, la akuzativo aldonas n post la o. La ceteraj kazoj estas esprimataj per helpo de prepozicioj: la genitivo per de, la dativo per al, la instrumentalo (ablativo) per per, aŭ aliaj prepozicioj laŭ la senco. Ekz. radiko patr, la patr
o, al la patr o, de la patr o, la patr o n, por la patr o, kun la patr o, la patr o j, la patr o j n, per la patr o j, por la patr o j.名詞は語根に o を付け加えて作る。複数形を作るには単数形に語尾 j を加える。格は主格と対格の2つのみである。語根に o が加わったものが主格である。対格は o の後ろに n を付け加える。その他の格は前置詞の助けを借りて表す。属格は de、与格は al、具格(奪格)は per、その他意味に応じた前置詞が用いられる。例. 語根 patr 父、la patr
o 父、al la patr o 父に、de la patr o 父の、la patr o n 父を、por la patr o 父のために、kun la patr o 父とともに、la patr o j 父たち、la patr o j n 父たちを、per la patr o j 父たちによって[手段]、por la patr o j 父たちのために。Adjektivoj estas formataj per aldono de a al la radiko. Kazoj kaj nombroj kiel ĉe substantivoj. La komparativo estas farata per la vorto pli, la superlativo per plej. Post la komparativo la vorto “que” (France), “than” (Angle), “als” (Germane), “чѣмъ” (Ruse), “niż” (Pole) tradukiĝas per ol, kaj post la superlativo la vorto “de” (France) tradukiĝas per el. Ekz. pli blank
a ol neĝ o; mi hav as la plej bel a n patr in o n el ĉiu j; mi hav as la plej bon a n patr in o n.形容詞は語根に a を付加して作る。格と数は名詞と同様である。比較級は pli、最上級は plej という単語を使って作る。比較級の後ろには、"que" (仏)、"than" (英)、"als" (独)、"чѣмъ" (露)、"niż" (波) に相当する ol を使う。最上級を示す語の後ろには "de" (仏) に相当する el[〜のうちで] を使う。例.pli blank
a ol neĝ o 雪よりも白い; mi hav as la plej bel a n patr in o n el ĉiu j 私には皆のうちで誰よりも最も美しい母がいる; mi hav as la plej bon a n patr in o n 私には[だれよりも]最高に素晴らしい母がいる。La bazaj numeraloj (ne deklinaciataj) estas: unu (1), du (2), tri (3), kvar (4), kvin (5), ses (6), sep (7), ok (8), naŭ (9), dek (10), cent (100), mil (1000). La dekoj kaj centoj estas formataj per simpla kunigo de la numeraloj. Por la ordaj numeraloj oni aldonas la adjektivan finiĝon a; por la multiplikaj – la sufikson obl; por la frakciaj – on; por la kolektivaj – op; por la distribuaj – la vorton po. Krom tio povas esti uzataj numeraloj substantivaj kaj adverbaj. Ekz. kvin
cent tri dek tri (533); kvar a, unu a, du a; unu o, cent o; sep e, unu e, du e; tri obl a; kvar on o, du on o; du op e, kvar op e; po kvin.基数詞(格変化はない)は、unu(1)、du(2)、tri(3)、kvar(4)、kvin(5)、ses(6)、sep(7)、ok(8)、naŭ(9)、dek(10)、cent(100)、mil(1000) である。10 や 1000 の位は単純に数詞を繋げて作られる。序数には形容詞語尾の a、倍数は接尾語の obl、分数は on、集合は op を加えて作る;分配には po を使う。その他[語尾を付けて]名詞や副詞として使うことができる。例.kvin
cent tri dek tri (533);kvar a 4番めの、unu a 1番目の、du a 2番めの;unu o 単位、cent o 100;sep e 7番目に、unu e 1番に、du e 2番に;tri obl a 3倍の;kvar on o 4分の1、du on o 2分の1;du op e 2つ(人)組で、kvar op e 4つ(人)組で;po kvin 5つずつ。La pronomoj personaj estas: mi, vi, li, ŝi, ĝi (por bestoj aŭ aĵoj), si, ni, ili, oni (senpersona plurala pronomo). Pronomoj posedaj estas formataj per aldono de la adjektiva finiĝo a. La deklinacio de la pronomoj estas kiel ĉe substantivoj. Ekz. mi
n, mi a, la vi a j.人称代名詞は、mi 私, vi あなた, li 彼, ŝi 彼女, ĝi それ(動物または物), si 自分自信, ni 私たち, ili 彼(彼女)たち, oni 人々(複数形非人称の代名詞)。所有代名詞は形容詞語尾を付けて作られる。代名詞の格変化は名詞と同様である。例.mi
n 私を、 mi a 私の、 la vi a j あなたのそのVerbo ne estas ŝanĝata laŭ personoj nek nombroj; ekz. mi far
as, la patr o far as, ili far as.動詞は人称および数で変化することはない;例.mi far
as 私がする、la patr o far as その父がする、ili far as 彼らがする。
Verbaj formoj 動詞の形:
a) La tempo prezenca finiĝas per as; ekz. mi far
as.
現在時制は as で終わる;例.mi far as 私がする。
b) La tempo preterita per is: vi far is, li far is.
過去時制は is で終わる;li far is 私がした。
c) La tempo futura per os: ili far os.
未来時制は os で終わる;li far is 私が(将来)する。
ĉ) La modo kondicionala per us: ŝi far us.
仮定法は us で終わる;ŝi far us 彼女がするとしたら(実際はしない)、彼女はするかもしれない。
d) La modo imperativa per u: far u, ni far u.
命令法は u で終わる;far u しなさい、ni far u やろう。
e) La modo infinitiva per i: far i.
不定法は i で終わる;far i すること。
Participoj (kaj gerundioj) 分詞(と動名詞):
Estas du formoj de participo en la internacia lingvo, la deklinaciebla aŭ adjektiva, kaj la nedeklinaciebla aŭ adverba.
国際語における分詞の形は2つある、格変化のあるもしくは形容詞的なものと、格変化のないもしくは副詞的なものである。
f) La participo aktiva prezenca finiĝas per ant: far ant a, far ant e.
現在[継続]能動分詞は ant で終わる:far ant a 〜している, far ant e 〜しながら。
g) La participo aktiva preterita per int: far int a, far int e.
過去[完了]能動分詞は int で終わる:far int a 〜してしまった, far int e 〜してしまって。
ĝ) La participo aktiva futura per ont: far ont a, far ont e.
未来[将然]能動分詞は ont で終わる:far ont a 〜しようとしている, far ont e 〜しようとして。
h) La participo pasiva prezenca per at: far at a, far at e.
現在[継続]受動分詞は at で終わる:far at a 〜されている, far at e 〜されながら。
ĥ) La participo pasiva preterita per it: far it a, far it e.
過去[完了]受動分詞は it で終わる:far it a 〜されてしまった, far it e 〜されてしまって。
i) La participo pasiva futura per ot: far ot a, far ot e.
未来[将然]受動分詞は ot で終わる:far ot a 〜されようとしている, far ot e 〜されようとして。
Ĉiuj formoj de la pasivo estas formataj per helpo de responda formo de la verbo est kaj prezenca aŭ preterita participo pasiva de la bezonata verbo, la prepozicio ĉe la pasivo estas de. Ekz. ŝi est
as am at a de ĉiu j (participo prezenca: la afero fariĝas); la pord o est as ferm it a (participo preterita: la afero jam estas farita).すべての受動態は動詞 est の[時制に]応じた形と必要な動詞の現在[継続]もしくは過去[完了]の分詞を借りて形成される。受動態における前置詞は de である。例.ŝi est
as am at a de ĉiu j 彼女はみんなに愛されている(現在形分詞:物事が行われている);a pord o est as ferm it a ドアは閉められている (過去分詞:物事がすでに行われた)Adverboj estas formataj per aldono de e al la radiko. Gradoj de komparado estas la samaj kiel ĉe adjektivoj. Ekz. mi
a frat o pli bon e kant as ol mi.副詞は語根に e を付加して作られる。比較の程度は形容詞と同様である。例.mi
a frat o pli bon e kant as ol mi 私の兄(弟)は私よりうまく歌う。Ĉiuj prepozicioj per si mem postulas la nominativon.
すべての前置詞はそれ自身主格を要求する。
C) ĜENERALAJ REGULOJ 一般規則
Ĉiu vorto estas legata, kiel ĝi estas skribita. Ne estas neelparolataj literoj.
すべての語は,書かれた通りに読まれる。発音しない文字はない。
La akcento estas ĉiam sur la antaŭlasta silabo.
アクセントは常に最後から2番目の音節におかれる。
Vortoj kunmetitaj estas formataj per simpla kunigo de la vortoj (radikoj) (la ĉefa vorto staras en la fino); ili estas kune skribitaj kiel unu vorto, sed, en elementaj verkoj, disigitaj per streketoj (
). La gramatikaj finiĝoj estas rigardataj ankaŭ kiel memstaraj vortoj. Ekz. vapor ŝip o estas formita de: vapor, ŝip kaj o (finiĝo de la substantivo).合成語は単純に単語(語根)をつなぎ合わせて作られる(主たる語は最後に置かれる);それらは1つの単語として書かれるが、ただし初級用の文書では、小さな一画の線[区切り記号](
)で分けて書かれる[書いてもよい]。文法上の語尾は独立した単語の語尾とみなされる。例.vapor ŝip o 蒸気船は vapor 蒸気と ŝip 船と o(名詞語尾)から成る。Se en frazo estas alia nea vorto, la vorto ne estas forlasata. Ekz. mi neniam vid
is, mi nenio n vid is.文中に他の[ne 以外の]否定を意味する単語が含まれる場合は、ne が脱落する。例.mi neniam vid
is 私は見たことがない、mi nenio n vid is 私は何も見なかった。En frazoj respondantaj al la demando “kien”, la vortoj ricevas la finiĝon de la akuzativo. Ekz. kie vi est
as?, tie (en tiu loko); kie n vi ir as?, tie n (al tiu loko), mi ir as Pariz o n, London o n, Varsovi o n, dom o n.「どこへ」という質問に答える文では、[それにかかる]単語に対格の語尾を付ける。例.kie vi est
as? あなたはどこにいますか? tie (en tiu loko) そこ(その場所)です;kie n vi ir as? どこに行きますか? tie n (al tiu loko) そこへ(その場所へ)、mi ir as Pariz o n, London o n, Varsovi o n, dom o n 私はパリへ、ロンドンへ、家に行きます。Ĉiu prepozicio havas en Esperanto difinitan kaj konstantan signifon, kiu fiksas ĝian uzon; sed se ni devas uzi ian prepozicion kaj la rekta senco ne montras al ni, kiun prepozicion ni devas preni, tiam ni uzas la prepozicion je, kiu ne havas memstaran signifon; ekz. ĝoj
i je tio, rid i je tio, enu o je la patr uj o, mal san a je la okul o j. La klareco neniel suferas pro tio, ĉar en ĉiuj lingvoj oni uzas en tiaj okazoj iun ajn prepozicion, se nur la uzado donis al ĝi sankcion; en la internacia lingvo ĉiam estas uzata en similaj okazoj nur la prepozicio je. Anstataŭ la prepozicio je oni povas ankaŭ uzi la akuzativon sen prepozicio, se oni timas nenian dusencaĵon.エスペラントにおいて前置詞はいずれも一定の限定された意味を持ち、それによって使い方が決まる;しかし,何らかの前置詞を使う必要があるが、その直接的意味が、私たちがどの前置詞を採用すべきかを示さない場合、自立した意味を持たない前置詞 je を用いてもよい。例.ĝoj
i je tio それを楽しむ、rid i je tio それを笑う、enu o je la patr uj o 母国へのあこがれ、mal san a je la okul o j 目に元気がない[目が病気の]。このことによって意味が不明瞭になるという心配は要らない、なぜならどの言語でもそういった場合、使っていくことで同意さえ得られればどんな前置詞でも使われているからである。もし重複した意味になる[異なる意味に受け取られる]心配が要らない場合、前置詞 je の代わりに前置詞を用いないで対格を用いてもよい。La tiel nomataj vortoj “fremdaj”, t.e. tiuj, kiujn la plimulto de la lingvoj prenis el unu fremda fonto, estas uzataj en la lingvo internacia sen ŝanĝo, ricevante nur la ortografion kaj la gramatikajn finiĝojn de tiu ĉi lingvo. Tia estas la regulo koncerne la bazajn vortojn, sed ĉe diversaj vortoj de unu radiko estas pli bone uzi senŝanĝe nur la vorton bazan kaj formi la ceterajn derivaĵojn el tiu ĉi lasta laŭ la reguloj de la lingvo internacia. Ekz. tragedi
o, sed tragedi a; teatr o, sed teatr a (ne: teatrical a), k.t.p.いわゆる"外来"語、つまり1つの語源を元にして多くの言語が取り入れている単語は、この国際語においては、この言語[エスペラント]の正書法[つづり方]と文法上の語尾に従いつつ、変更を加えることなく使われる。基本語に関しての規則はそうであるが、1つの語根から作られる様々な単語においては、基本語だけを変更なく使い、後者[基本語]からの派生語は国際語[エスペラント]の規則に従って変形するのがより良い[取り入れ方である]。例 tragedi
o 悲劇 tragedi a 悲劇の、teatr o 劇場 teatr a 劇場の(teatrical a ではない)、等。La finiĝo o de substantivoj kaj la a de la artikolo povas esti iafoje forlasataj kaj anstataŭataj de apostrofo pro belsoneco. Ekz. Ŝiller’ (Schiller) anstataŭ Ŝiller
o; de l’ mond o anstataŭ de la mond o; dom’ anstataŭ dom o.名詞語尾の o および冠詞の a は場合によって、美しい響きのためにアポストロフィーで代用し脱落させることができる。例.Ŝiller
o (Schiller) に代えて Ŝiller'、de la mond o に代えて de l' mond o、dom o に代えて dom' にする。